Abidin Dino Hayatı, Sanatı, Eserleri, Resim ve Karikatürleri
 23 Mart 1913 günü İstanbul'da doğan Abidin Dino; çocukluk yıllarını ailesiyle beraber Cenevre - İsviçre'de geçirdi. Daha sonra ailecek Fransa'ya gittiler. Dino ailesi, Cumhuriyetin kurulmasını takiben, 1925 yılında İstanbul'a döndü. Ağabeyi şair Arif Dino'nun desteğiyle Robert Kolej'de öğrenim gören Abidin Dino; sanata duyduğu ilgi nedeniyle öğrenimini yarıda bıraktı. Resim, karikatür ve yazı alanında kendini geliştirmeye başladı. İlk desenleri Yarın gazetesinde, ilk yazıları Artist dergisinde 1930'lu yılların başında yayınlandı.  Bu yıllarda Nazım Hikmet'in şiir ve oyun kitaplarına kapak desenleri çizdi. Çok genç yaşta ünü ülke sınırlarını aştı.
1933 yılında D Grubu adlı sanat akımının kurucuları arasında yer aldı. Grubun amacı, memlekette sanatın gelişmesini ve yayılmasını sağlamaktı. Düşünce yanı ağır basan resimler yapacak, batıdaki çağdaş akımlarla boy ölçüşecek yenilikler getireceklerdi. Aynı yıl "Ankara Türkiye'nin kalbidir" isimli belgesel filmi çekmek için Türkiye'ye gelen Sovyetler Birliği'nin ünlü yönetmenlerinden Sergay Yutkeviç bir sergide Dino'nun resimlerini gördü ve o resimlerden etkilendi. Yutkeviç'in filmini izleyen Atatürk, kendisinin bir Türk gencini yetiştirmesinin mümkün olup olmadığını sordu.  Yutkeviç ülkesine dönmeden önce Dino'yla görüştü ve onun dekoratör ve ressam olarak da çalışmak üzere SSCB'ye gelmesini istedi.
Dino, 1934 yılında sinema öğrenimi görmek üzere SSCB'ye gitti ve 3 yıl kaldı. 3 yıl boyunca Leningrad'da Eisenstein ve Yutkeviç'in yanında makyajdan dekora, rejiden senaryoya tüm yönleriyle sinema eğitimi aldı. 
Yutkeviç'in yönettiği Madenciler filminde çalıştı. 1937'de 2. Dünya Savaşı nedeniyle Sovyetler Birliği tüm yabancı öğrencileri geri gönderince Leningrad'dan ayrılmak zorunda kaldı.  Dino, Sovyetler Birliği'nden sonra Londra ve Paris'e gitti. Paris'te ressam ve dekoratör olarak film çekim çalışmalarında bulundu.
Gertrude Stein, Tristan Tzara, Eisentein,Andre Malrauxve Pablo Picasso gibi dönemin önde gelen sanatçılarıyla dostluklar kurdu. 1939 yılında Türkiye'ye döndü, 1941'de arkadaşlarıyla Liman (Yeniler) Grubunu oluşturdu. Çeşitli dergilerdeki çizgi ve yazılarıyla, halktan yana, gerçekçi bir sanat görüşü ortaya koydu.  Çizgi ve desenlerin ön plana çıktığı resimlerinde işçi ve köylü tiplerini özgün bir üslupla işledi.
Başlangıçta Picasso'nun etkisinde kalan sanatçı, daha sonraları yapıtlarında özgün ve yerel bir senteze ulaştı. Yeniler Gurubu'nun Liman çevresindeki balıkçıları konu alan ilk sergisini açtığı 1941 yılında Abidin Dino, siyasi nedenlerle önce Çorum Mecitözü'ne, sonra da Adana'ya sürgüne gönderildi. Adana'da Türk Sözü gazetesini yönetti.  Kel adlı bir oyun yazdı, ancak oyun hemen toplatıldı. Çukurova'nın pamuk işçilerini konu alan resimler yaptı. Resmin yanı sıra heykel ile de ilgilenen Dino 1943 yılında dilci Güzin Dino ile evlendi. Sürgün sona erince İstanbul'a döndü.
1952'de yurt dışına çıkış yasağı kalkınca Paris'e yerleşti. Fransa, Cezayir, Amerika gibi değişik ülkelerde sergiler açtı.  Fransa Plastik Sanatlar Birliği onur başkanlığı New York Dünya Sanat Sergisi danışmanlığı gibi görevlerde bulundu. 'İşkence', 'Atom Korkusu', 'Savaş ve Barış', 'Çıplaklar', 'Dört Kent', 'Dağ-Deniz' gibi birçok yapıtı çeşitli galeri, müze ve koleksiyonlarda yer aldı.
Zaman zaman Türkiye'de kişisel sergiler açan Abidin Dino, 7 Aralık 1993 günü Paris'te hayatını yitirdi. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Aşiyan'da toprağa verildi.
Abidin Dino Hakkında Yazılanlardan Derlenmiştir...Bana Mutluluğun Resmini Yapabilir misin Abidin? Mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin ?"demiş Nazım. Abidin Dino 'da cevaben: .".....Gidebilseydik meserret kahvesine, İlk karşılaştığımız yere
Ve bir acı kahvemi içseydin. Anlatsaydık O günlerden, geçmişten, gelecekten,
Ne günler biterdi, Ne geceler... Dinerdi tüm acılar seninle Bir düş olurdu ayrılığımız, Anılarda kalan. Ve dolaşsaydık Türkiye'yi Bir baştan bir başa. Yattığımız yerler müze olmuş, Sürgün şehirler cennet. İşte o zaman Nazım, Yapardım mutluluğun resmini Buna da ne tual yeterdi; Ne boya... " şiirini yazmış ; sanıldığının aksine, resim yerine.
Çok güzel ellere sahipmiş Abidin Dino. Bilhassa kadınları etkileyen gizemli bir çekicilik taşırmış, pek yakışıklı olmamasına rağmen. El yazısı da aynı oranda etkileyici ve hoşmuş, kimsenin yazısına benzemeyen bir karaktere sahipmiş.
Öğrenim görmediği halde kendini yetiştiren ve bilgi sahibi olan bir insan Dino. Sanat, edebiyat, tarih hatta ekonomiye vakıf olacak kadar bilgili.  Üç dili rahatça konuşacak kadar allame-i cihan bir insan. Yabancı gazetelere makaleler yazar,
şaşırtıcı yorumlarda bulunurmuş.
Resim yeteneği sadece yağlı boya tablo yapımı ile sınırlı değilmiş. Desen, karikatür, heykelle ilgilenir, doymak bilmeyen bir hevesle her şeyi yapmaya çalışırmış. Sadece bunlarla da yetinmemiş. Yazı ve tiyatro oyunları yazmış, futbol belgeseli ve fotoğraf çekmiş.
Hayatı seven ve güzelleştirmeyi bilen bir insanmış. Bir kır kahvesinde, söğüş domates ve peyniri, ziyafete dönüştürmesini bilecek kadar yaşamı zenginleştirme mektebinden geçmiş: Kısa bir vapur yolculuğunu; dünya turuna çevirecek kadar değerli bir insanmış .
Kanser olup hastalandığı son zamanlarında; hala insanlara umut aşılamaya devam etmiş ."Çok iyiyim.. Aslan gibiyim" diyerek; acı çekmesine rağmen , çevresindekilere durumunu yansıtmamaya çalışmış.
İstanbul Rumelihisarı'nda; mezarı, Selamiçeşme Özgürlük Parkı'nda; heykeli vardır.
Sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin? İşin kolayına kaçmadan hani Çok şükür, çok şükür bugünü de gördüm, Ölsem gam yemem, gayrının resmini yapabilir misin üstad...? Abidin Dino'nun Anısınaİzmir'in yeni sanat mekanı "Printmaking Stüdyo Galeri" görsel etkinliklerinin ikincisinde Türk Resim ve Edebiyatının en önemli isimlerinden, D Grubu ve Yeniler Grubu öncüsü, Sergay Yutkeviç'in Film Dekoratörü, Nazım'ın çizgi dili, "Çingeneler" adlı filmin senaristi, "Goal!" adlı belgesel filmin yönetmeni; Abidin Dino'nun desen ve resimlerinden oluşan sergiyi İzmir'li sanatseverler ile buluşturdu.
Mezzaluna, Ege Sanat Tanıtım ve EM Tanıtım desteği ile; Dino'nun 13. ölüm yıldönümü anısına düzenlenen sergide, sanatçının 30'dan fazla eseri İzmir'li sanat izleyicisi ile ilk kez buluştu.
 1913'te İstanbul'da doğan ve çağdaş Türk resim sanatının öncülerinden olan Abidin Dino'nun yaşamı çoğunlukla yurtdışında geçmiştir.
Daha doğduğu yıl ailesi, İstanbul'dan ayrılarak İsviçre'nin Cenevre kentine yerleşmiştir.
Sanatsever bir ailenin ve çevrenin içinde büyüyen Abidin Dino'nun resme olan ilgisi erken yaşlarda başlamıştı.  Bir süre Fransa'da kaldıktan sonra 1925'te ailesi ile birlikte İstanbul'a dönen Dino, Robert Koleji'ne girdi. Dino'nun edebiyata olan ilgisi, ressamlığı yanı sıra daha sonra da sürdü. 1931'de Artist adlı dergide ilk çizgileri yazıları yayımlanmaya başladığında 18 yaşındaydı.
Bu arada Nazım Hikmet'in şiir ve oyun kitaplarına kapak desenleri çizdi.
GRAFİK SAATİ Yayına hazırlayan: Tevfik Elçioğlu 
Ressamlar Ana Sayfaya Dönmek İçin Tıklayınız Abidin Dino, (1913 - 1993) Ressam, Yazar ve siyasetçi. İstanbul’da 1913’te doğan ve çağdaş Türk resim sanatının öncülerinden olan Abidin Dino’nun yaşamı çoğunlukla yurt dışında geçmiştir. Daha doğduğu yıl ailesi İstanbul’dan ayrılarak İsviçre’nin Cenevre kentine yerleşmiştir.
Sanatsever bir ailenin ve çevrenin içinde büyüyen Abidin Dino’nun resme olan ilgisi erken yaşlarda başlamıştı. Bir süre de Fransa’da kaldıktan sonra, 1925’te ailesiyle birlikte İstanbul’a dönen Dino, Robert Kolejine girdi. Ama ders çalışmaktan çok resim ve karikatür yapmaya çalışıyordu. Sonunda okulu bıraktı. Bu alanda kendi kendini yetiştirmeye çalışıyor, karikatürler, resimler yapıyor
ve bu arada edebiyatla da ilgileniyordu. Dino’nun edebiyata olan ilgisi, ressamlığın yanı sıra daha sonra da sürdü. 1931’de artist adlı dergide ilk çizgileri ve yazıları yayımlanmaya başladığında 18 yaşındaydı. Bu arada Nazım Hikmet’in şiir ve oyun kitaplarına kapak desenleri çizdi. Çizgileri gelirli bir olgunluğa ulaşmış, ressam olarak kendini kabul ettirmişti. Ama henüz hiçbir resim akımına bağlı değildi. Ağabeyi şair Arif, Dino’nun yenilikçi düşüncelerinden etkileniyor, resim çalışmalarını yenilik arayışları içinde sürdürüyordu. 1933’te ressam arkadaşları Nurullah Berk, Cemal Tollu, Zeki Faik İzer, Elif Naci ve heykeltraş Zühtü Müritoğlu ile birlikte “D grubu” adıyla anılacak olan topluluğun kurucuları arasında yer aldı. Bu topluluğun başlangıçta ortak bir resim anlayışı yoktu. Ama düşünce yanı ağır basan resimler yapmak amacındaydılar. Batıda gelişen çağdaş akımlarla boy ölçüşecek bir yenilik peşindeydiler. Bu doğrultuda yaptıkları resimlerle birçok sergi açtılar.
1933’te SSCB’li yönetmen Sergay Yutkeviç Türkiye’nin kalbi Ankara adlı filmi çekmek için Türkiye’ye geldiğinde, Abidin Dino’nun resimlerini görerek ilgilendi. Dino’nun SSCB’de dekoratör ve ressam olarak kendi çalışmalarına akıtılmasını istedi. Dino bu çağrıya uyarak, SSCB’ye gitti ve 3 yıl orada kaldı. 1937’de Paris’e yerleşen Dino, Bir süre burada da resim çalışmaları yaptıktan sonra 1939’da yurda döndü.
     
O yıllarda ressamlar arasında, İstanbul’da yaşamını güç koşullar içinde kazanan yoksul insanlara, özellikle de ekmeğini denizden çıkaran balıkçılara karşı büyük bir ilgi başlamıştı. Abidin Dino’nun da içinde bulunduğu “Liman Grubu” diye de anılan “Yeniler” adında bir topluluk 1941’de Liman çevresindeki balıkçıları konu alan ve yankı uyandıran bir sergi açtı. Abidin Dino aynı yıl siyasal nedenlerle önce Mecitözü’ne sonra da Adana’ya sürgüne gönderildi. Sürgündeyken Adana’da Türk Sözü gazetesini yönetti. “Kel” adlı bir oyun yazdı. Bu dönem resimlerinde Çukurova’nın pamuk işçilerini konu aldı. Daha sonra İstanbul’a dönen ve 1951’den sonra Paris’te yaşamını sürdüren Dino zaman zaman Türkiye’ye gelerek kişisel sergiler açtı. “Esrarkeşler” (1931-32), “Parmak İstifleri” (1931-32), “İkinci Dünya Savaşı” (1952) adlı dizileri gerçekleştirdi. Tek bir konu çevresinde yaptığı resimlere de belli bir ad vererek “İşkence” (1955), “Atom Korkusu” (1955), “Uzun Yürüyüş” (1955), “Uzay” (1959), “Adalar” (1964-65), “Savaş ve Barış” (1966), “Çıplaklar” (1976) diye sergiledi. Yaşar Kemalcin “Deniz Küstü” (1978) adlı romanını İlhama Bekir’in “Unuttum” (1979) ve Melih Cevdet Anday’ın “Tanıdık Dünya” (1984) adlı şiir kitaplarını resimledi. Sanatçı ayrıca “Çingeneler” (1950) adlı bir filmin senaryosunu yazmış, ve yönettiği “Gol” adlı belgesel bir filmle yurt dışında Flaherty Ödülü’nü almıştır. (1966) ************************  Kitapları: Bir Usta Bir Dünya: Abidin Dino, Eller, Gören Göz İçin Fikret Mualla, Nazım Üstüne, Pera Palas, Yüzler , Ölüm mü? Ne Buluş! , El & Yüz: Abidin Dino, Güzin Dino - Abidin Dino Mektupları (1952 - 1973), El, Ne Güzel Çocukluktu (Ciltli) , Kızılbaş Günlerim, Kültür, Sanat ve Politika Üstüne Yazılar, Verese - Kel, Özel Koleksiyon, Yeditepe Öyküleri , Abidin Londra'da Dünya Kupası Maçlarını Filme Alırken, Kısa Hayat Öyküm, Sinan, Kısa Hayat Öyküm, Yapı Kredi Yayınları Futbol Kitapları (2 Kitap), Sahne ve Kostüm Tasarımı: Abidin Dino Scenery and Costume Design: Abidin Dino
ABİDİN DİNO KİTAPLARINA ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ |
Önemli Not: ABİDİN DİNO "İNTERNETTE DOLAŞAN" MUTLULUĞUN RESMİ İSİMLİ BİR TABLO YAPMAMIŞTIR. İnternette dolaşan resim Abidin Dino'nun değil DIANNA DENGEL'in tebrik kartıdır.  Abidin Dino ve Nazım Hikmet arasında resim ve mutluluk diyaloglarının geçtiği bilinir; Hatta, Mutluluk=Sevgi+Güven Duygusu+Korunmak+Güvende Hissetmek+Çocuğunu emzirmek gibi kavramlar da bu diyalogun konusu olmuştur. Ancak Nazım Hikmet son noktayı "Yaz ortasındaki Küba'nın resmini yapabilir misin Abidin?" mısrasıyla koymuş ve Abidin Dino da Mutluluğun resmini çizmemiştir...
Söz konusu resim Dianne Dengel'in card çalışmalarından biridir. Resimden çok 3D çalışması olarak kabul edilir. Print fiyatı ise sadece ve sadece 25 $'dır. Bu resmin sanatçısı halen yaşamaktadır. Kişisel web adresi ile bahsi geçen resmin linkleri aşağıdadır. Grafik Saati
Sanatta güvenin adresi DIANNE DENGEL'S HOME PAGE (Açılan sayfada next e tıklayınız, en altta 3. sıra 2. sütundaki 'Home Sweet Home" isimli kukla resim Türkiye'de Abidin Dino'ya ait olduğu iddia edilen resimdir. http://www.diannedengel.com/dianne_dengel_art_for_sale.html Resmin linki HOME SWEET HOME http://www.diannedengel.com/gallery_showimage.aspx?img=Prints/Home Sweet Home.jpg Grafik Saati'nin notu: Yandaki resimde Amerika'nın bir köyünde yaşayan bir Amerikan köylüsü, ailesiyle beraber resmedilmiştir. Hayatı boyunca Amerika'nın kültürel yayılmacılığına karşı mücadele eden bir kültürün temsilcisi olan, üstüne üstlük geleneksel Türk sanatlarını resim sanatına en iyi uyarlayan ressamımız Abidin Dino'nun; gelecek nesiller tarafından, gerçekte çizmediği bir resimle hatırlanması acı verici olacaktır. Burada elbette ki suçlu yeterli bilgiyle donatılmamış ve Türk resminin en önemli sanatçılarından biri olan Abidin Dino'nun resimleriyle tanıştırılmamış olan gençlerimiz değildir. Eğer bir suç varsa bu suç, insanlarımızı geleneksel Türk sanatları ve Türk ressamlarıyla tanıştırmakla görevli olanların yada uzun yıllardır uyguladıkları kültür programlarınındır. Sorumlusu kim olursa olsun kesin gerçek şudur; Abidin Dino yapmadığı bir kukla taslağıyla değil yaptığı mükemmel resimlerle anılmayı hak eden büyük bir Türk ressamıdır. Grafik Saati Sanatta güvenin adresi grafiksaati.org
|
